www.fae.pl - Publikacje

Zamachy terrorystyczne w Nicei, Saint-Etienne-du-Rouvray1 i dwa ataki w Bawarii2 są klasycznymi atakami przeprowadzonymi przez tzw. „samotne wilki”, osoby które nie posiadają bezpośrednich powiązań z islamskimi organizacjami terrorystycznymi, aczkolwiek działają w ich imieniu lub z ich inspiracji. Atak na południu Francji ma szczególne znaczenie, ponieważ wydarzył się w dniu święta narodowego Francji, w okresie obowiązywania stanu wyjątkowego, jak również jest to najkrwawszy atak przeprowadzony przez pojedynczego dżihadystę na Starym Kontynencie. Atak w Normandii to z kolei atak na obiekt sakralny.
Z kolei dwa ataki w Niemczech z użyciem ostrych narzędzi i improwizowanego ładunku wybuchowego (IED) są pierwszymi atakami w ramach globalnego ruchu dżihadu na terytorium RFN od 2011 r. W obu przypadkach nasuwa się kilka pytań o możliwość wystąpienia kolejnych ataków. Wydarzenia we Francji i RFN inicjują kolejną publiczną debatę na temat obecnego kryzysu uchodźczego. Ma to szczególne znaczenie w kontekście RFN i coraz głośniejszej krytyki pod adresem Wilkommenskultur i kanclerz Angeli Merkel.

Mija rok od wypracowania porozumienia grupy mocarstw P5+1 z Iranem w kwestii budzącego kontrowersje programu nuklearnego. Tuż po podpisaniu układ ten został przez wielu komentatorów uznany za punkt zwrotny w historii Islamskiej Republiki Iranu oraz w stosunkach IRI z mocarstwami – Stanami Zjednoczonymi, Rosją i Unią Europejską. Warto zauważyć, że mimo rzeczonego przełomu kontrowersje wokół Iranu nie opadły, a w niektórych aspektach wręcz zyskały nowy wymiar. Sam charakter przełomu nie jest tym samym wciąż możliwy do jednoznacznego zdefiniowania i oceny. Sytuacja wewnętrzna Iranu i międzynarodowa w jego otoczeniu nadal pozostaje bardzo skomplikowana i można pokusić się o tezę, że dzieje się tak głównie ze względu na bliskowschodnią dynamikę oraz unikalną specyfikę systemu politycznego i filozofii IRI, określonej niegdyś przez ajatollaha Chomeiniego słowami: „Nie wschodnia, nie zachodnia, ale islamska republika”. Iran nie bacząc na czynniki zewnętrzne konsekwentnie realizuje tę drogę, dążąc do zbudowania potęgi.

Państwo Islamskie (IS) – struktura powstała w 2014 roku wraz z pojawieniem się „odnowionego” kalifatu – jest najnowszą generacją islamskiego sunnickiego dżihadu. To organizacja będącą w istocie „młodszą siostrą” Al-Kaidy i daleką krewną Bractwa Muzułmańskiego, a więc ugrupowaniem, które obficie korzysta z doświadczeń (zarówno tych dobrych, jak i złych) wcześniejszych pokoleń sunnickiego radykalizmu religijnego. Jednocześnie jednak IS wnosi do tego ruchu powab młodości (średnia wieku bojowników kalifatu to 18 - 20 lat) i związanej z nią świeżej energii, nowych interpretacji starych idei oraz zupełnie innego sposobu działania w świecie XXI w. (oczywiście według zachodniej miary; wszak w świecie islamu mamy dopiero wiek XV, czyli głębokie „średniowiecze”...). Ta „nowość” i „świeżość” IS przejawia się w wielu różnych aspektach jego działalności: od samej strategii ruchu i jego celów, po szczegółowe kwestie dotyczące taktyki i modus operandi jego aktywności na różnych płaszczyznach. Jednym z takich fenomenów Państwa Islamskiego jest jego skuteczność operacyjna, zarówno w wymiarze czysto militarnym (realizowanym w krwawych, ciężkich walkach na wielu „frontach” w regionie Lewantu i Mezopotamii, w Afryce Północnej czy Azji Południowej), jak też w ramach działalności stricte terrorystycznej, zwłaszcza tej podejmowanej na Zachodzie (głównie w Europie).

Stosunki polsko-niemieckie przez dziesięciolecia zdominowane były przez bolesne doświadczenia II wojny światowej. W chwili obecnej Polacy postrzegają Niemcy przede wszystkim jako państwo sąsiedzkie, kwestie historyczne uplasowały się na drugim miejscu, co wynika m.in. z raportu Instytutu Spraw Publicznych, który wspólnie z Fundacją Konrada Adenauera i Fundacją Bertelsmanna, od kilkunastu lat realizuje cyklicznie badanie polskiej i niemieckiej opinii publicznej „Barometr Polska-Niemcy”. Z kolei nasi zachodni sąsiedzi postrzegają Polskę głównie jako miejsce, gdzie spędza się urlop, natomiast skojarzenia historyczne znajdują się na końcu rankingu. W grupie wszystkich skojarzeń Niemców nie znalazło się „polnische Wirtschaft”, czyli stereotypowe określenie funkcjonujące w niemieckim społeczeństwie przez ponad dwieście lat, oznaczające skrajną niegospodarność Polaków.

W połowie czerwca 2016 r. Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Austrii opublikowało raport roczny (Verfassungsschutzbericht) Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji i Zwalczania Terroryzmu (Bundesamt für Verfassungsschutz und Terrorismusbekämpfung, BVT) za miniony rok kalendarzowy1. Autorzy raportu w sposób kompleksowy omawiają główne źródła zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego i pozycji międzynarodowej Austrii. Pomimo że w enumeratywnym wyliczeniu pierwsze miejsce zajmują zagadnienia związane z zagrożeniem ze strony skrajnej prawicy i lewicy, co w odniesieniu do pierwszej materii jest determinowane przez nazistowską przeszłość Austrii i jej obywateli, to od ponad dekady szczególna uwaga jest poświęcana zagrożeniu ze strony radykalnego islamu.