www.fae.pl - Publikacje

W ciągu kilkunastu minionych lat wyborom w Serbii za każdym razem przypisywano znaczenie symbolicznego wyboru pomiędzy „zjednoczoną Europą” a Rosją. Tak było i tym razem, co wciąż świadczy o nieznajomości bądź braku chęci zrozumienia podstawowych wyznaczników serbskiej geopolityki. Ich ostateczny rezultat, mimo dość przewidywalnych wyników wyborczych, może jednak w pewnym stopniu zaskakiwać.

Nie od dziś wiadomo, że status mocarstwa jest płynny, a najlepszym wyznacznikiem potęgi państwowej są możliwości militarne i zdolność do tzw. power projection, czyli długotrwałego operowania własnymi siłami zbrojnymi z dala od własnego terytorium. Po Wojnie Pięciodniowej (Gruzja, sierpień 2008 roku) zrozumieli to zarówno Putin, jak i Miedwiediew, namaszczając ministra Sierdiukowa odpowiedzialnością za dziejową misją zreformowania armii. Już dziś tą reformę zwie się popularnie „nowym obliczem sił zbrojnych”, a jednym z jej filarów ma być zdolność do prowadzenia tzw. offshore operations – dalekomorskich operacji militarnych na wielką skalę.

Przetaczające się od ponad półtora roku przez świat arabski rewolucje – określane wspólnym mianem Arabskiej Wiosny – zaczynają już przynosić pierwsze wyraźne geopolityczne efekty dla całego regionu. Jednym z takich skutków – już dziś wyraźnie oddziałującym na sytuację w regionie – jest dramatyczny wzrost siły i roli politycznej islamskich ekstremistów w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie. Fakt ten rzuca nowe światło na doniesienia o nasilających się prześladowaniach wobec mniejszości religijnych, mających miejsce na marginesie i w cieniu Arabskiej Wiosny, a dotykających w szczególności żyjących na Bliskim Wschodzie chrześcijan.

Niedługo minie półtora roku od wybuchu (w dn. 25 stycznia 2011 roku) fali ulicznych protestów i zamieszek w Egipcie, będących jedną z odsłon przelewającej się przez region bliskowschodni „Arabskiej Wiosny”. Dziś widać jednak, że Egipt wciąż daleki jest od celów tej rewolty, a póki co największym beneficjentem rewolucji jest wojsko, nadal pozostające u władzy i kontrolujące przebieg wydarzeń w kraju.

Podana na początku czerwca br. informacja o prawdopodobnym zabiciu w Pakistanie Abu Jahja al-Libiego – człowieka nr 2 w obecnym kierownictwie Al-Kaidy i najwyżej w niej uplasowanego Libijczyka – na nowo skierowała uwagę międzynarodowej opinii publicznej na kwestię wykorzystywania przez USA uzbrojonych bezzałogowych samolotów zwiadowczych (tzw. dronów) w wojnie z islamskim terroryzmem. Pomijając fakt, że doniesienia o śmierci al-Libiego mogą się nie potwierdzić (już raz, trzy lata temu, Amerykanie podali jako pewnik informację, że zginął on w podobnych okolicznościach, co ostatecznie okazało się pomyłką), warto jednak przy tej okazji zwrócić uwagę na samą kwestię rosnącej roli taktyki walki dronów w wojnie z islamizmem. Omawiając ten problem, skupmy się wyłącznie na aspektach operacyjnych i strategicznych, pomijając najczęściej (i w wielu innych miejscach) omawiane kwestie prawnomiędzynarodowe, etyczne i humanitarne związane ze stosowaniem bezpilotowców.