www.fae.pl - Publikacje

Relacje turecko- izraelskie do niedawna mogły uchodzić za wręcz wzorowe, a lepszych niźli z Ankarą stosunków Tel Awiw nie miał z żadną spośród muzułmańskich stolic. Sytuacja ta ulega jednak ostatnio gwałtownym przemianom, a turecki premier Recep Erdogan stwierdził we wrześniu b.r. wprost, iż wzajemne stosunki mogą już nigdy nie być tak bliskie jak dotychczas. Czyżby, posługując się metaforą, Izrael na naszych oczach upodobniał się do samotnej twierdzy, otoczonej przez co najmniej nieprzyjazne mu reżimy?

Wojna w Gruzji w 2008 r. pokazała, że Rosja jest w stanie uczynić wiele, by zapobiec integracji byłych republik radzieckich ze strukturami zachodnimi. Po trzech latach od tamtego pamiętnego sierpniowego konfliktu, punkt krytyczny rosyjskich interesów przeniósł się dziś nad Dniepr. Tym razem zagrożeniem nie jest – jak w Bukareszcie – NATO, ale UE i umowa stowarzyszeniowa z Ukrainą wypracowywana w ramach Partnerstwa Wschodniego (PW).

Wzrost zapotrzebowania na ropę naftową w Chinach jest ściśle związany ze wzrostem gospodarczym, którego źródło leży w industrializacji kraju rozpoczętej w połowie XX wieku przez komunistów. Aż do proklamowania w 1949 roku Chińskiej Republiki Ludowej wykorzystanie ropy naftowej w Państwie Środka było śladowe. Kiedy Mao Zedong objął władzę, punkt ciężkości gospodarki chińskiej zaczął jednak miarowo odchodzić od rolnictwa w kierunku przemysłu ciężkiego. Prawdziwie rewolucyjne okazały się jednak reformy gospodarcze Deng Xiaopinga z początku lat 80-tych ub. wieku, które częściowo otworzyły Chiny na międzynarodowe rynki.

W ostatnim czasie Rosja stara się zmieniać charakter prowadzonej przez siebie polityki zagranicznej. Przejawia się to angażowaniem głównych sił w te regiony świata, gdzie dostrzegalna jest szansa na osiągnięcie wymiernych korzyści. Jednym z przykładów takich działań jest Arktyka, która powoli staje się areną coraz większych sporów terytorialnych. Ich głównych powodem są potencjalnie ogromne złoża surowców energetycznych, których wydobycie i sprzedaż, dałaby Rosji spore zyski natury finansowej. Innym przejawem polityki arktycznej Kremla są również Przejścia Północne, które mają szansę stać się nowymi głównymi trasami handlowymi mi pomiędzy Azją, a Europą. Ich obsługa przeniosłaby Rosji wzrost znaczenia politycznego, a także dodatkowe przychody do budżetu państwa.

„Arabska Wiosna” to fenomen, który nie poddaje się łatwym definicjom. Dla jednych jest kolejną wielką falą demokratyzacji, porównywalną z upadkiem dyktatur wojskowych w Ameryce Łacińskiej i przemianami w Europie Wschodniej. Inni przyglądają się jej przez pryzmat kulturowy – walki polityczne mają być przejawem aspiracji młodego pokolenia, na które nie były w stanie odpowiedzieć autorytarne rządy. Jeszcze inni fascynują się rolą internetowych sieci społecznościowych (Facebook, Twitter), dzięki którym demonstranci organizowali protesty i wymieniali informacje.