www.fae.pl - Publikacje

Dyskusja o europejskiej obronności nie mogłaby się odbyć bez uwzględnienia koncepcji budowy armii europejskiej. Postulat ten wraca regularnie na europejskie salony polityczne, stając się źródłem polemik i komentarzy ekspertów, polityków i naukowców. Nie inaczej jest w Polsce, gdzie nie wzbudza on jednak szerokiego entuzjazmu; Warszawa pozostaje wierna tradycyjnym formom współpracy sojuszniczej i wojskowej, utożsamianym z Sojuszem Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) oraz bliskimi relacjami ze Stanami Zjednoczonymi.

Jak zatem kwestia europejskiej armii jest postrzegana przez partie polityczne, opinię publiczną i ekspertów w Polsce? Jakie są główne motywację w polityce bezpieczeństwa i czy podlegają one zmianie? Jaka wygląda bilans modernizacji polskich sił zbrojnych i ich potencjał w świetle europejskich trendów i wyzwań? Na ten i inne pytania odpowiada w artkule dr Ireneusz Bil, dyrektor Fundacji Amicus Europae. Tekst jest w języku angielskim i stanowi rozdział książki pt. Strategic Autonomy and the Defence of Europe – on the Road to a European Army? Bartels H-P, Kellner A.M., Optenhogel U. (ed.), Berlin 2018, Dietz Verlag.   

Tak jak przewidywano wcześniej (patrz: „’Strefy deeskalacji’ – pomysł na skuteczne zakończenie wojny w Syrii?”, FAE „Policy Paper” nr 16/2017), obniżenie w ostatnich kilku tygodniach intensywności starć między syryjskimi rebeliantami a siłami prorządowymi – częściowo spowodowane politycznymi uzgodnieniami podejmowanymi podczas spotkań w Astanie, w tym planami stworzenia kilku „stref deeskalacji” – pozwoliło Damaszkowi na „strategiczny oddech” i odzyskanie inicjatywy na wielu kierunkach operacyjnych. Obniżenie skali walk z rebelią, umożliwiające koncentrację wysiłku sił wiernych Damaszkowi na kilku wybranych i strategicznie najważniejszych rejonach konfliktu, wraz z reorganizacją i intensywnym dozbrajaniem jednostek lojalistycznych – sprawia, że szala wojny coraz wyraźniej przechyla się na stronę reżimu. Nie oznacza to jednak, że rosną perspektywy na zakończenie działań zbrojnych w tym kraju i osiągnięcie tam trwałego pokoju. Dzieje się tak głównie za sprawą narastającej rywalizacji mocarstw w wyścigu o kontrolę nad poszczególnymi częściami Syrii.

Wraz z przedłużaniem się i cyklicznym zaostrzaniem permanentnego kryzysu na Półwyspie Koreańskim, co najmniej dwa państwa regionu – Republika Korei i Cesarstwo Japonii – zmuszone są do poszukiwania nie tylko dyplomatycznych czy też gospodarczych form reakcji, ale również odpowiedzi w wymiarze militarnym. Dla Japonii – powoli poluzowującej powojenne ograniczenia w zakresie swej aktywności militarnej i bezpieczeństwa, ale jednak wciąż nimi związanej – pozyskanie nowych zdolności strategicznych ma szczególnie istotne znaczenie.