www.fae.pl - Policy Papers

Objęcie prezydentury przez Baracka Obamę postawiło na nowo pod znakiem zapytania kwestię budowy w Polsce bazy lądowego komponentu systemu Missile Defence, tzw. GMD (Ground-based Midcourse Defense). Demokraci tradycyjnie już są bardziej sceptyczni nie tylko co do samej idei tarczy, ale i co do skuteczności i efektywności systemu w jego obecnej konfiguracji. Właśnie te wątpliwości sprawiają, iż zasadność budowy trzeciej (po Vandenberg i Fort Greeley) bazy, jest podważana, choć nie bez znaczenia jest tu również postawa Rosji,konsekwentnie twierdzącej, iż instalacje amerykańskie w Europie Środkowej są de facto wymierzone w jej własny potencjał jądrowy. Jaki może być więc los bazy?

Narastające zagrożenie dla stabilności i ciągłości dostaw zaopatrzenia dla sił międzynarodowych w Afganistanie, dostarczanego drogą lądową przez terytorium Pakistanu oraz plany zwiększenia kontyngentu amerykańskiego sprawiają, że niezbędne staje się wytyczenie nowych szlaków logistycznych. Niekorzystne geopolityczne położenie Afganistanu sprawia jednak, że w poszukiwaniu alternatywy dla trasy pakistańskiej logistycy NATO i USA skazani są de facto na drogi zaopatrzeniowe wiodące albo bezpośrednio przez terytorium Federacji Rosyjskiej, albo w najlepszym razie przez obszar państw położonych w Azji Centralnej i na Zakaukaziu, znajdujących się w rosyjskiej strefie wpływów.
Korzystanie przez siły ISAF/OEF z tych szlaków zaopatrzeniowych wymagać będzie bezpośredniej lub pośredniej zgody Moskwy oraz jej zaawansowanej współpracy z Brukselą i Waszyngtonem. To zaś wymagać będzie daleko posuniętych koncesji geopolitycznych na rzecz Rosji ze strony USA i NATO. Koncesji, których ofiarą może paść także Polska i jej strategiczne interesy w środowisku międzynarodowym.

Pogłębiający się kryzys finansowy, recesja w eurolandzie, kwestia nowego Porozumienia o Partnerstwie i Współpracy z Rosją, planowana na kwiecień wizyta Baracka Obamy w Europie (z okazji 60. rocznicy powstania NATO), wstrzymanie dostaw gazu z Federacji Rosyjskiej i na dodatek kryzys na Bliskim Wschodzie – wszystko to spadło na barki kraju, który po raz pierwszy kierować będzie pracami Unii. Co więcej, sytuacja wewnętrzna w tym kraju nie odbiega znacząco od środkowo-europejskiej normy, czyli mówiąc łagodnie w polityce krajowej nie jest nudno. Czy czeska prezydencja będzie więc dla Europy słodkim doświadczeniem, czy może raczej gorzką pigułką?